Het Register Belastingadviseurs (RB) heeft gereageerd op de internetconsultatie van het initiatiefwetsvoorstel Zelfstandigenwet. Het RB spreekt zijn waardering uit voor de positieve insteek van het voorstel, waarin niet wordt gefocust op het uitsluiten van zelfstandig ondernemerschap, maar juist op het expliciet vaststellen ervan. Tegelijkertijd plaatst het RB ook kritische kanttekeningen bij enkele onderdelen van het voorstel.
“De gedachte om zelfstandigheid positief vast te stellen vinden wij verfrissend en constructief”, aldus Sylvester Schenk, fiscaal directeur van het RB. “Maar een zorgvuldige juridische en uitvoeringsmatige onderbouwing van de toetsingsinstrumenten blijft essentieel.”
Een belangrijk punt van zorg betreft de uitvoerbaarheid van de zelfstandigentoets en de werkrelatietoets. Volgens het RB zijn deze toetsen zoals nu geformuleerd lastig toepasbaar in de praktijk. Ze zijn gebaseerd op open normen, waardoor ruimte ontstaat voor interpretatieverschillen en juridische discussie.
Opvallend is bovendien dat de zelfstandigentoets en werkrelatietoets tot tegenstrijdige conclusies kunnen leiden: enerzijds kan sprake zijn van zelfstandigheid, terwijl anderzijds een dienstbetrekking niet wordt uitgesloten. Dit roept vragen op over de onderlinge verhouding tussen beide toetsen.
Het RB benadrukt daarnaast dat de rol van de Belastingdienst en het Ministerie van Financiën in het voorstel te weinig aandacht krijgt. Ook pleit het RB ervoor om de Commissie Beoordeling Toetsingskader Zelfstandigenwet een sterkere juridische verankering te geven, vooral om de werking van haar oordelen richting instanties als de Belastingdienst en het UWV te versterken.
Tot slot vindt het RB dat de nadere uitwerking van het voorgestelde rechtsvermoeden bij algemene maatregel van bestuur (Amvb) duidelijkheid moet geven in hoeverre en op welke wijze dit rechtsvermoeden weerlegbaar is, om rechtszekerheid en uitvoerbaarheid te waarborgen.
Het RB hoopt met haar reactie bij te dragen aan een breed gedragen en toekomstbestendige wetgeving voor zelfstandigen.
